Alle huidige leerlingen zijn ‘digital native’, wordt regelmatig in onderwijsland beweerd. Want deze generatie is opgegroeid met internet en mobiele telefoons. Dus ze hebben hun digitale vaardigheden met de paplepel ingegoten gekregen. Maar is deze stelling wel waar?
Uit onderzoek van Paul Kirschner en Pedro de Bruyckere blijkt dat ‘digital native’ een fabeltje is. De digital natives bestaan niet. De generatie die is opgegroeid met internet, digitale games en de mobiele telefoon is niet per se handiger met computers.
Het aanleren van competenties is noodzakelijk, want dit gaat niet vanzelf. De kans is groot dat leerlingen zonder lessen in bijvoorbeeld Mediawijsheid in allerlei valkuilen stappen. De leerkracht heeft een belangrijke rol bij het aanleren van digitale vaardigheden.
De digital natives bestaan niet. Het fenomeen ‘digital native’ is een mythe die vooral breed is uitgemeten in de massamedia en daarom zijn we erin gaan geloven. Sterker nog, veel hoogopgeleide 40-plussers zijn vaak meer digitaal vaardig dan laagopgeleide twintigers.‘De zogenaamde digital natives zijn ook met auto’s opgegroeid,’ illustreert Paul Kirschner. ‘Maar niemand zal zeggen dat ze in staat zijn zonder rijbewijs auto te rijden. Omdat de jongere mensen alleen het digitale tijdperk hebben gekend, gaan we er zomaar van uit dat ze de digitale gereedschappen, zonder enige instructie kunnen gebruiken.’
De praktijk
In de dagelijkse praktijk zie ik basisscholen, die bewust kiezen voor Digitale Geletterdheid. Op basis van onderwijsvisie worden overwogen keuzes gemaakt. Wat doen we al, wat willen we en hoe gaan we dat organiseren?
Als je dit snel achter elkaar leest, lijkt het een peulenschil, maar niets is minder waar. Het vergt vaak veel inzet van een werkgroep om de individuele leerkrachten van een team mee te krijgen. De ervaring leert ons, wanneer je wordt gesteund door een opgeleide ICT-Coach, door de leerlijnen Digitale Geletterdheid en door gezond verstand te gebruiken ieder team in beweging komt!
